droog magazine
HOME   

July 26, 2023

Arthur Graaff,

de Freelancers Associatie (FLA)

en de Persdatabank-affaire



naar: index-page Arthur Graaff files | main page

In opspraak? Klokkenluider?


Arthur Graaff, 2023: "Ik was al eerder in 'opspraak' wegens het klokkeluiderschap in de Persdatabank-affaire, de grootste auteurs-rechtschending van Nederland, in 1999, door de toenmalige Pers-combinatie (PC). Dat leidde o.m. tot de oprichting van de Free-lancers Associatie (nu deel van de VvL) - en ik was één van de oprichters. Er was een controverse met de NVJ die niet tegen de Perscombinatie wilde procederen. De freelancers - onder wie ik - wonnen de zaak en PC keerde fl. 2,3 miljoen uit aan ongeveer 3.000 freelancers - onder hen Liesbeth Koenen (NRC), Max Pam (NRC), Nicolaas van Dam (Het Parool), Hans Ree (Volkskrant), Nicolaas Matsier, Theodor Holman (Het Parool), Vincent Icke etc etc.”[1]

Wat klopt hiervan? We vroegen het aan journalist Rik Smits, die in 2021 uitgebreid verhaalde over het ontstaan van de Freelancers Associatie.

Smits: "
Graaff was inderdaad bij de oprichtingsbijeenkomst van de FLA aanwezig, zoals de foto van die gelegenheid ook laat zien (die Nicolaas van Dam moet overigens natuurlijk Johannes van Dam zijn).[2] En hij kwam inderdaad met het nieuws dat het allemaal nog veel verder ging dan wij wisten, en ook al jaren aan de gang was.

Toen Liesbeth Koenen en ik met kerst [1998 – DM] ons eerste mailtje rondstuurden over de drang van PCM om om niet de hergebruiksrechten van freelancers in te pikken, wisten we van het hele bestaan van LexisNexis/NPD niet af. Daar kwam Graaff (die wij ook niet kenden) een paar weken later mee op de proppen.

Verder heeft hij geen rol gespeeld.

Het bestuur (Liesbeth, ik, Matsier, Antoinette de Jong en Pauline Ter-reehorst) is de kar gaan trekken. Liesbeth en ik hebben samen met advocate Katie Oberman de rechtszaak voor onze rekening genomen - en wel degelijk gewonnen. PCM verzon toen in paniek de 5-miljoentruc, waarmee de freelancers zich zand in de ogen lieten strooien, waar Holierhoek weer misbruik van maakte om zijn eigen machtspositie veilig te stellen: er had veel meer ingezeten.”

Droog Magazine [DM]
: Graaff noemt 2,3 miljoen gulden; jij hebt over 5 miljoen gulden. Heeft Graaff dat bedrag wellicht naar de toenmalige waarde van de euro omgerekend, en verzuimd daarbij de juiste geldeenheid te noemen?

Smits: “Die 2,3 moet inderdaad het resultaat zijn van omrekening naar euro's.”

DM: En hoe zit het met de door Graaff genoemde controverse met de NVJ?

Smits: “Er was geen controverse met de NVJ, de NVJ wilde alleen niets voor niet-leden doen en was ons sowieso te suffig. Daarom zijn "we" voor onszelf begonnen en hebben we de Freelancers Associatie (FLA) opgericht. De NVJ heeft in diezelfde jaren zelfs een eindeloze schadevergoedingszaak tegen PCM gevoerd namens drie recensent-en (Huib Stam, Hans Heg en Jan Mulder) wegens ongeoorloofd hergebruik, waarin ze slechts 8% eisten. Dat hebben ze uiteindelijk ook gewonnen.”


DM: Graaff beweert dat hij destijds in "opspraak" was. Wat klopt daar van?

Smits: “Anders dan dat hij wel eens in de hierboven genoemde zin in FLA-teksten genoemd zal zijn (die zijn allemaal verdwenen door toedoen van onze opvolgers), is Graaff niet "in opspraak gekomen" door of vanwege de FLA. Hij was van meet af aan een wat merkwaardige man die verder geen rol speelde en zich al snel niet meer liet zien.”[3]

Tot zo ver Rik Smits. Maar er is meer ongerijmds aan Graaffs uitlatingen over wat hij noemt de Persdatabank-affaire.


Graaff en de Persdatabank-affaire

Graaff noemt zich klokkenluider. Maar hij was destijds journalist - hij hád er dus zelf over kunnen berichten,  maar deed dit niet. Althans, niet vóór maart 2001, toen hij collega-journalisten opriep "om een gratis abonnement op de Persdatabank (NPD) van de Perscombinatie te nemen zodat zij kunnen controleren hoeveel van hun stukken zonder betaling op de site worden opgeslagen en verhandeld."[4]. Een maand later publiceerde hij een artikel over het kort geding dat Max Pam had aangespannen.[5]  Maakt dat hem tot "klokkenluider"? We laten het oordeel aan de lezer.

VvL  

Graaff stelt ook, in zijn schrijven van juli 2023: "D
e Freelancers As-sociatie (nu deel van de VvL)". Het is hem kennelijk ontgaan dat de Vereniging van Letterkundigen (VvL) in 1999 is opgegaan in de VSenV, de Vereniging van Schrijvers en Vertalers, die op haar beurt in 2017 met andere belangenorganisaties is gefuseerd in de Auteurs-bond. Maar dit terzijde.



[1] Arthur Graaff in e-mail aan Bart FM Droog, 21-07-2023
[2] Op een bij de oprichtingsvergadering op 28 februari 1999 gemaakte foto staan de aan-wezige oerleden: bovenste rij, v.l.n.r: Nicolaas Matsier, Max Pam, Antoinette Polak, Graa Boomsma (aanwezig als voorzitter VVL); tweede rij: Hans Ree, Michaja Langelaan, Theodor Holman, Pieter Lomans; derde rij: Vincent Icke, Liesbeth Koenen, Rik Smits; op de voorgrond: Arthur Graaff, Johannes van Dam, Herbert Blankesteijn.
De foto zelfs is niet bewaard gebleven, de begeleidende tekst wel, op https://web.archive.org/web/20000414072812if_/http://www.fla.nl:80/fla/fla.html
[3] Rik Smits, e-mail aan Bart FM Droog, 25-07-2023.
[4] Arthur Graaff. Oproep om Persdatabank te controleren. Villamedia, Amsterdam, 06-03-2001.
https://web.archive.org/web/20211128233956/https://www.villamedia.nl/artikel/oproep-om-persdatabank-te-controleren
[5] Arthur Graaff. Kort geding Pam versus PCM: nu geen betaling. Emerce.nl, Haarlem, 13-04-2001.
https://web.archive.org/web/20230726094749/https://www.emerce.nl/nieuws/kort-geding-pam-versus-pcm-nu-geen-betaling

to top of page.